Nghị luận xã hội: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”

“Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới” - câu nói này nhấn mạnh vai trò to lớn của sách trong việc mở mang tri thức, nuôi dưỡng tâm hồn và mở rộng tầm nhìn. Đọc sách giúp ta tiếp cận những ý tưởng mới, khám phá thế giới và hoàn thiện bản thân. Trong bài nghị luận xã hội, Thích Văn học sẽ cùng bạn phân tích ý nghĩa của sách và tầm quan trọng của việc đọc sách trong cuộc sống hiện đại.

Đây là bài thi đạt giải Khuyến khích số 3 trong cuộc thi viết Nghị luận Xã hội Tháng 9 tại Thích Văn học!

Đề bài: Em hãy trình bày suy nghĩ của mình về câu nói của M.Gorki: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới.”

Bài làm

Triết gia Cicero đã từng trăn trở: “Như thế nào là một thể xác không có tâm hồn? Đó là một căn phòng không có nổi một quyển sách”. Quả thực như vậy, sách là người bạn đồng hành không thể thiếu trong chặng hành trình chinh phục tri thức và hoàn thiện của bản thân của mỗi người. Sách lưu giữ lại những điều kì diệu, thú vị, là ngọn đèn bất diệt của tri thức. Vượt lên mọi bờ cõi của cuộc sống, sách vẫn luôn bên cạnh con người. Có lẽ vì vậy, nhà văn M.Gorki cho rằng: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới.”

Vậy sách và “những chân trời mới” ấy là gì? Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng có một câu hỏi cho mình như vậy! Trước hết, sách có thể hiểu là một dạng văn bản được in ra thành quyển, trong cuốn sách đó chứa đựng nhiều thông tin, đó là những kiến thức đã được đúc kết qua nhiều nghiên cứu, kinh nghiệm của nhiều tác giả hay ý kiến cá nhân của tác giả. Còn “chân trời mới” được hiểu là những kiến thức thú vị, mới mẻ mà ta đã lĩnh hội được sau khi đọc sách. “Chân trời” đó có thể là chân trời của tri thức, chân trời của niềm vui, chân trời của hạnh phúc. Nhận định của M.Gorki đã đề cập đến giá trị vô cùng vĩ đại của sách trong cuộc sống. Sách giúp ta khám phá những điều mới lạ đầy bổ ích, trau dồi nhân cách, từ đó giúp ta trở thành một con người toàn diện hơn.

Vì sao lại nói “sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”? Trước hết, sách cung cấp cho ta một nguồn thông tin, kiến thức vô cùng phong phú trên hầu hết tất cả các lĩnh vực. Nó giúp ta lưu trữ lại những nghiên cứu, những tinh hoa mà có thể phải trải qua một quá trình dài mới có thể chiêm nghiệm ra được. Đi từ quá khứ, sách đã tồn tại, nó ghi lại từng chặng đường của lịch sử, ghi lại từng bài học. Vì thế mà cho đến tận bây giờ, rồi cả tương lai sau này, chúng ta có thể sống lại quá khứ, có thể tới bất cứ đâu trong trên mọi miền đất nước thông qua những trang sách. Đúng như Voltaire đã tâm niệm: “Những gì sách dạy chúng ta cũng giống như lửa. Chúng ta lấy nó từ nhà hàng xóm, thắp nó trong nhà ta, đem nó truyền cho người khác và nó trở thành tài sản của tất cả mọi người”.

“Cuộc đời này sẽ thay đổi theo hai cách: qua những người ta gặp và qua những cuốn sách ta đọc.” - Harvey Mackay. Sách tác động thần kỳ đến con người, có rất nhiều người đã băn khoăn rằng: “Tôi đã đi đến hết cuộc đời, nhưng vẫn không thể tìm được bản thân mình”. Họ đâu biết, sách có thể giải quyết cho họ những khúc mắc ấy. Đọc sách giúp con người hoàn thiện bản thân mình hơn. Khi đọc xong một cuốn sách, bạn đã tự cung cấp cho mình một nguồn kiến thức mới, một bài học mới, một lối tư duy khác cho chính mình. Bạn sẽ khám phá ra nhiều điều mới mẻ mà trước đây chính bạn cũng chưa từng thấy, hoặc đã thấy nhưng theo một chiều hướng khác. Bạn cũng có thể tìm thấy ước mơ, hoài bão của bạn thân qua những cuốn sách mình đọc. Chọn cho mình một con đường đi tới tương lai.

Không chỉ vậy, sách còn mang tính giáo dục con người rất lớn. Ngoài việc cung cấp một nguồn tri thức vô hạn thì nó còn giúp giáo dục nhân cách con người. Thông qua những tác phẩm văn học, những cuốn sách về cuộc sống, sách đã bồi đắp cho tâm hồn, tình cảm con người, biết yêu thương và đồng cảm cho những kiếp lầm than bị nhấn chìm trong bi ai, khổ ải. Như những cuốn sách “Hạt giống tâm hồn” đã dạy cho ta nhiều bài học về đạo đức và nhân cách con người. Hay những tác phẩm văn chương như “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố, “Đời thừa” của Nam Cao đã vẽ nên một thời kỳ khốc liệt của nhân dân ta khi phải rơi vào cảnh bần cùng, “sống không bằng chết”. Từ đó khơi gợi nơi người đọc sự đồng cảm với số phận con người, những hoàn cảnh éo le trong cuộc sống. Sách là sợi dây vô hình giúp cho mối quan hệ giữa người với người thêm bền chặt. Đã từng có những cuốn sách không chỉ mở ra những “chân trời mới” cho một người, trăm người, triệu người, mà cho cả nhân loại. Những trang sách của Bruno, Galile về quả đất hay thái dương đã mở ra cho con người một thời kỳ mới trong hành trình khám phá tự nhiên. Những trang sách của Đacuyn về các giống loài không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới sinh vật mà còn hiểu hơn về chính loài người. Sách của Sếch-xpia, Diderot,… thực sự đã giúp con người làm cách mạng. Đọc sách của Balzac ta hiểu về thế giới tư bản và ma lực kì lạ của đồng tiền. Bên cạnh đó, sách còn là một hình thức giải trí vô cùng bổ ích cho con người. Sách gồm nhiều thể loại, phân chia theo từng độ tuổi, có nhiều chủ đề khác nhau. Từ khi còn nhỏ, những đứa trẻ đã được làm quen với sách thông qua những câu chuyện cổ tích, những mẩu chuyện nhỏ trước khi đi ngủ được ba mẹ kể lại. Những cuốn tản văn, tiểu thuyết hay truyện ngắn làm cho tâm hồn con người thêm sâu sắc. Không thể kể hết những giá trị to lớn mà sách mang lại. Có thể nói, lợi ích của sách là vô tận.

Sách bổ ích là vậy, nhưng làm thế nào để ta sử dụng sách một cách hiệu quả nhất? Trước khi đọc, chúng ta cần tìm hiểu rõ chủ đề, mục đích mà sách truyền tải. Kết hợp với đó là cách đọc làm sao cho đúng, chắt lọc những thông tin bổ ích nhất. Phải tự mình tư duy, suy nghĩ về các vấn đề, rồi phải hành động sau mỗi bài học rút ra. Nếu mỗi chúng ta có một phương pháp tốt, sách sẽ mang lợi ích không giới hạn cho ta.

Hiện nay, sách vẫn luôn là một hạt mầm để phát triển và xây dựng tương lai. Không chỉ được in ấn trên giấy như trước đây, hiện nay, sách đã có mặt trên Internet hay còn gọi là “ebook”. Dù tồn tại ở bất kì định dạng nào, mỗi chúng ta cần phải chọn lọc, mua đúng sách, tránh mua hàng nhập lậu, sách không rõ nguồn gốc, bởi đó sẽ là hành động tiếp tay cho kẻ xấu. Văn hóa đọc ngày càng được mở rộng dưới nhiều hình thức như các thư viện, hội sách, ngày đọc sách,… Điều đó giúp sách tiếp cận được đến với nhiều đối tượng hơn. Nhận thức được tầm quan trọng của sách, mỗi chúng ta cần phát huy triệt để lợi ích nó mang lại. Đã có biết bao những người yêu sách lan tỏa văn hóa đọc văn minh đến với bạn bè muôn nơi. Phải kể đến Book Box (Chiếc hộp sách) - là phong trào ý nghĩa do các bạn trẻ Việt Nam phát động. Những chiếc hộp sách sẽ được đặt ở nơi công cộng và mọi người có thể đến đó đọc sách miễn phí, mọi người cũng có thể mang sách về nhà nhưng với điều kiện phải để một cuốn sách khác vào thế chỗ. Hành động ý nghĩa, thiết thực, mang sách đến với mọi người, phát huy tinh thần nhân ái, chia sẻ cộng đồng. Hay như ông Phạm Thế Cường (quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh) là chủ thư viện tư nhân phục vụ cộng đồng miễn phí. Là một người đam mê sách, ông đã dày công sưu tầm rất nhiều đầu sách bổ ích phục vụ mọi người, đặc biệt là các em nhỏ. Ngoài ra, thư viện của ông còn tổ chức các chuyên đề giảng dạy văn học để những người yêu thích văn chương có thể tham gia và chia sẻ đam mê của mình.

Tuy vậy, vẫn còn rất nhiều cuốn sách tiêu cực được lưu hành trên thị trường. Một cuốn sách “xấu” là khi nó xuyên tạc đời sống, mang đến cho bạn đọc những kiến thức lệch lạc về thế giới xung quanh. Chúng đặt cao dân tộc này mà bôi nhọ dân tộc kia, chúng gây thù hằn và ngờ vực giữa các dân tộc, đề cao bạo lực và chiến tranh, kích động thị hiếu bản năng yếu hèn của người đọc. Gần đây, trên mạng xã hội đã nổ ra một làn sóng tẩy chay cuốn sách “Vì cậu là bạn nhỏ của tớ” của tác giả Tun Phạm, nguyên do đến từ nội dung cuốn sách có xu hướng xuyên tạc nhân phẩm của người phụ nữ, sử dụng thơ trái phép, cùng với đó là phương thức quảng bá sách phản cảm của tác giả. Đọc những cuốn sách đó tâm hồn chúng ta không hề mở rộng mà còn khô cằn hơn vì những thú tính độc ác, những ước muốn ích kỷ, những thứ tình cảm nhược đới hèn. Sách có thể là một thứ thuốc bồi dưỡng tâm hồn cực kỳ hữu hiệu, nhưng cũng có thể là một thứ ma túy, một thứ thuốc độc cực kì nguy hiểm.

Chúng ta muốn có thành công, niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống, không có cách nào khác là phải có thói quen đọc sách. Sách giúp tôi thực sự được sống có khát vọng và cống hiến, tạo ra những giá trị tốt đẹp cho bản thân, gia đình và xã hội. “Sách nằm im là sách chết”. Hãy cùng nhau lan tỏa văn hóa đọc cho tất cả mọi người để có một lối sống văn minh, và cũng từ đó vươn xa hơn để giúp đất nước phát triển, tân tiến hơn. Để rồi khi đó ta nhận ra, “sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”.

Tham khảo những bài viết liên quan:

Nghị luận xã hội: Rèn luyện để trưởng thành

Nghị luận xã hội: Đề thi Chuyên Vĩnh Phúc 2024 - 2025

Bài đạt giải Nhất cuộc thi viết Nghị luận xã hội 9/2024

Nghị luận xã hội: Muốn chạm vào nhưng lại chẳng dám đưa tay

Xem thêm:

Link nội dung: https://cdspvinhlong.edu.vn/sach-mo-ra-truoc-mat-toi-nhung-chan-troi-moi-a25736.html