Phong cách sáng tác của Tô Hoài đa dạng và có sự thay đổi rõ rệt từ trước và sau cách mạng Tháng Tám. Ông được mệnh danh là Nhà thơ của mọi lứa tuổi và là cây bút vàng trong thế kỉ 20.
Tìm hiểu phong cách sáng tác của Tô Hoài
Phong cách sáng tác Tô Hoài có sự chuyển biến lớn từ trước cách mạng đến sau cách mạng.
Trước cách mạng tháng 8: Ông tập trung viết về cuộc sống của người nông dân nghèo khổ. Các tác phẩm của Tô Hoài là sự sáng tạo độc đáo về con người sống dưới sự đau khổ của nghèo đói, khốn cùng.
Sau cách mạng tháng 8: Khi đã trải qua những năm tháng chiến đấu hết mình để bảo vệ tổ quốc, Tô Hoài bắt đầu viết về nông thôn, quê nhà. Ông sáng tác với cái nhìn sâu sắc và hiểu biết rộng lớn hơn về con người, cuộc đời.
Quan điểm sáng tác của Tô Hoài là gì?
Quan điểm sáng tác của Tô Hoài là:
- Nếu ngôn ngữ là cái áo của tư duy thì nhân vật chính là hình thù con người mặc chiếc áo ấy.
- Nhân vật quyết định sự thành bại của tác phẩm. Ta cần tập trung vào nhân vật và giải quyết hết thảy trong một sáng tác.
- Nhân vật hay thì chuyện mới hay, vì vậy cần đặt nhân vật ở hàng đầu.
- Sáng tác chính là tái hiện cuộc sống, nhưng không phải là làm sống lại một cách tự nhiên mà trong quá trình sáng tác còn mang phần “trang điểm cho cuộc sống”.
- Muốn viết được, nhất thiết phải biết quan sát để khắc sâu thêm vào trí nhớ, giúp sức cho trí tưởng tượng. Cách quan sát không có gì đặc biệt và bí ẩn, đó chỉ là thói quen mài giũa cái nhìn, cái nghe, cái nghĩ, là việc tập trung tìm tòi sự chuyển động của mọi vật.
- Tôi thường dè chừng một thói quen dễ mắc phải: Sáng tạo dựa trên tiếng nói của quần chúng nhưng tuyệt đối không phải là bắt chước hay nhại lại. Học tinh hoa từ tiếng nói quần chúng và đưa những tinh hoa ấy thành phong cách văn chương của mình.
- Mỗi chữ phải là hạt ngọc rơi xuống trang bản thảo, phải là hạt ngọc mới nhất do mình tìm được, phản ánh phong cách văn chương của mình. Trang sách không có ngọc, trang bản thảo không có chữ thần, không có tinh hoa, thì hồn tác phẩm, từ tư tưởng đến nhân vật, tất cả ước vọng và khát khao mà ta gửi gắm vào sáng tác biết lấy gì mà sống được.
- Mỗi nhà văn bước vào nghề theo cách riêng của mình, và mỗi người có một lối đi riêng. Cùng một ý tưởng nhưng mỗi người lại có lối viết, lối cảm nghĩ, và một tâm hồn khác biệt, tạo nên quang cảnh trăm hoa đua nở trong văn học.
- Người viết văn cũng như ông thầy lang hay nhà bào chế, càng có nhiều vị thuốc tốt trong tay thì càng dễ pha chế được như ý.
- Người viết có con mắt sáng rõ mục đích viết, giúp họ luôn nắm bắt được ý chính của tác phẩm và theo đuổi mục đích đó.
- Người viết văn phải thấy sáng tác là một hình thái lao động, dù hình thái đó có phần đặc biệt, nhưng viết văn chính là một hình thức lao động.
Bàn luận phong cách nghệ thuật Tô Hoài
Phong cách nghệ thuật của Tô Hoài hấp dẫn độc giả bởi lối trần thuật hóm hỉnh và sinh động của người từng trải. Ông có vốn từ vựng giàu có, khi thì bình dân, thông dục, khi lại sâu sắc đến lay động lòng người. Tất cả là nhờ cách sử dụng tài ba, đắc địa đã tạo nên sức lôi cuốn ấy.
Lời kết
Phong cách sáng tác của Tô Hoài nổi trội và xứng đáng là một trong những nhà văn hàng đầu của thế kỉ 20. Khả năng quan sát cùng cái nhìn hiện thực sắc sáo là yếu tố thuộc năng khiếu bẩm sinh của nhà văn. Nó cũng chính là điểm đặc biệt trong phong cách nghệ thuật cũng như quan điểm sáng tác của ông.
